Psychologische tests in je loopbaan

Soms maakt een psychologische test deel uit van een sollicitatieprocedure. Je toekomstige werkgever wil dan het oordeel van een testpsycholoog weten over jouw kwaliteiten. Maar psychologische tests (een loopbaantest, IQ-test of beroepskeuzetest) worden ook gebruikt bij het kiezen van een beroep of studie.

• Klik hier voor boeken over psychologische tests bij loopbaanvragen

Assessment voor een baan

Een psychologische test die deel uitmaakt van een sollicitatieprocedure, heeft vaak de vorm van een assessment. Dat houdt in dat de kandidaat bij een psychologisch testbureau wordt uitgenodigd voor een dag met verschillende vaardighedentests. Onderdelen daarvan kunnen zijn:

• De postbak (ook wel ‘in-basket’ genoemd). In deze test worden de kwaliteiten van de kandidaten getest met behulp van een ‘postbak’ met opdrachten, variërend van korte memo’s en telefoonrekeningen tot vertrouwelijk brieven en rapporten. De kandidaat moet dan belangrijke post eerst behandelen en minder belangrijke later. Zo wordt getest of de kandidaat snel en adequaat hoofdzaken van bijzaken kan onderscheiden en werkzaamheden kan ordenen.
• Het rollenspel. In een rollenspel kan er een situatie worden gesimuleerd waar de kandidaat in de toekomst mee te maken zou krijgen. Een rollenspel kan zo een goede indicatie zijn van toekomstig gedrag, zegt de theorie. Rollenspellen kunnen worden gebruikt om verschillende kwaliteiten (gedrag) van een kandidaat te testen zoals bijvoorbeeld communicatieve vaardigheden, onderhandelingstechnieken en probleemoplossend vermogen.
• Fact-finding. Hierbij wordt vooral gelet op de manier waarop een kandidaat informatie probeert in te winnen en daarover feedback geeft, bijvoorbeeld aan een (denkbeeldige) hoger geplaatste.

Bij een assessment krijg je niet zelden te maken met iemand die een rollenspel speelt, een acteur. De ‘ouderwetse’ psychologische test, bestaand uit vragenlijstjes en intelligentietests, is een beetje uit de mode geraakt. Onderdelen hiervan kunnen echter wel aan een assessment worden toegevoegd om zo een completer beeld van een kandidaat te krijgen.

Beroeps- en studiekeuzetests

Voor het kiezen van een beroep of opleiding worden ook vaak psychologische tests ingezet. Hierbij wordt dan vaak gekeken naar intelligentie en vaardigheden, in combinatie met belangstelling. Het zijn meestal jongeren die hieraan deelnemen, maar een beroeps- of studiekeuzetest kan ook onderdeel zijn van een loopbaanadvies-, re-integratie- of outplacementtraject.

Gratis tests op internet

Op het internet zijn verschillende websites te vinden waar je gratis tests kunt doen. Dit zijn meestal korte tests waarvan de meetuitkomsten slechts een indicatie geven. Als je een een advies wilt waar je echt iets mee kunt, dan is een uitgebreide test noodzakelijk. Het meeste rendement van je test heb je als je ‘m bespreekt met een psycholoog die de uitslag goed kan interpreteren. Gratis of goedkope op internet zijn leuk, soms handig maar kunnen nooit de kwaliteit bieden van een professionele test uitgevoerd door een getrainde testpsycholoog.

Lees meer over loopbaan: